Obowiązek alimentacyjny najczęściej jest utożsamiany z obowiązkiem utrzymywania przez rodziców ich potomstwa. W prawie natomiast są przewidziane również regulacje “odwrotne” umożliwiające rodzicom wystąpienie o alimenty od ich dzieci. Warto podkreślić, że obowiązek alimentacyjny może występować w różnych konfiguracjach między krewnymi w linii prostej oraz rodzeństwem np. dziadkowie mogą wystąpić o alimenty od wnuków i vice versa, pod warunkiem, że nie ma innych osób w bliższym stopniu pokrewieństwa, które mogą łożyć na utrzymanie bliskich. Z roku na rok można się spotkać z coraz większa liczbą takowych spraw w sądzie.

Podstawą prawną są przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Art. 128 k.r.o. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Art. 132 k.r.o. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Podstawy przyznania alimentów dla rodziców

Przesłanką dochodzenia alimentów przez rodziców od ich dzieci jest ich niedostatek, rozumiany, jako niemożliwość zaspokojenia ich usprawiedliwionych potrzeb własnymi możliwościami majątkowo – finansowymi. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce w przypadku poważnych chorób rodziców, uniemożliwiających im podjęcie pracy lub też ich podeszłego wieku. Na osobie starającej się uzyskać alimenty od dzieci ciąży obowiązek udowodnienia swojej trudnej sytuacji życiowej.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 stycznia 2000 r. sygn. akt I CKN 1187/99 wskazał:

Niedostatek występuje nie tylko wtedy, gdy uprawniony do alimentacji nie posiada żadnych środków utrzymania, lecz określa także i taką sytuację materialną osoby uprawnionej, gdy nie może ona w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb.

Wysokość alimentów

Wysokość alimentów jest określana na zasadach ogólnych tzn. wyznaczają ją w pierwszej kolejności miesięczne usprawiedliwione potrzeby rodzica. Z drugiej strony może być ona ograniczona lub zwiększona z uwagi na możliwości finansowe i majątkowe osoby zobowiązanej do alimentów. Z tego względu jeżeli dzieciom się powodzi i żyją na wysokim poziomie to uzasadnia to ich wyższą partycypację w kosztach utrzymania rodziców.

Jak uniknąć płacenia alimentów?

Dzieci broniące się od nałożenia na nich obowiązku alimentacyjnego względem rodziców powinny wskazywać, iż rodzice posiadają stosowny majątek do własnego utrzymania się np. mają duże mieszkanie, które można zamienić na mniejsze lub też mogą podjąć zatrudnienie – chociażby wykonując drobne, dorywcze prace.

Ważną okolicznością jest też fakt w jaki sposób dana osoba znalazła się w niedostatku. Gdy nastąpiło to z jej winy np. zaciąganie nadmiernych zobowiązań kredytowych, których nie jest w stanie spłacić bądź też nadużywanie alkoholu i innych używek, może być podstawą do oddalenia powództwa o alimenty.

Bardzo często do spraw o żądanie zasądzenia alimentów od dzieci dochodzi w rodzinach w których istnieją silne konflikty między jej członkami lub też w ogóle kontakt między jej członkami został zerwany dawno temu. Warto te względy mieć na uwadze i podnosić je w sądzie, gdyż wszelkie negatywne zachowania osoby uprawnionej do alimentów względem osoby obowiązanej mogą stanowić podstawę do oddalenia takowego roszczenia np. porzucenie przez ojca małoletnich dzieci, po czym dochodzenie po latach alimentów od potomstwa.

Zdjęcie: http://www.stockvault.net

Oceń artykuł:
[Głosów: 27 Średnia: 3.7]